Meniscus gescheurd? Wat nu?
Per jaar zijn er in Nederland ongeveer 5,5 miljoen sportblessures. Een groot deel hiervan is aan de knie, namelijk zo’n 20% (1). Bij een deel van deze knieblessures luidt de diagnose meniscus gescheurd, dan wel geïrriteerd.
Maar wat is de meniscus nou eigenlijk? En hoe kan je hier klachten aan krijgen? Moet je geopereerd worden aan je meniscus? En hoe ziet de revalidatie eruit wanneer je je meniscus gescheurd of geïrriteerd hebt? Op deze pagina geven wij antwoord op jouw vragen.
De functie en anatomie van de meniscus
Je meniscus bevindt zich midden in de knie en ligt tussen je boven- en onderbeen in. Hij bestaat uit twee C-vormige ringen van materiaal dat het beste met kraakbeen vergeleken kan worden, maar toch net iets anders is. Je hebt een binnen (mediale) en buiten (laterale) meniscus.
Het buitenste deel van de meniscus is (goed) doorbloed, en het binnenste deel van de meniscus is minder goed tot niet doorbloed. Je meniscus werkt o.a. als schokdemper van het gewricht en zorgt er zodoende voor dat het gewrichtskraakbeen minder snel beschadigd raakt. Ook zorgt het voor stabiliteit en voeding van het gewricht. Het heeft dus een erg belangrijke functie voor het kniegewricht (2).
Wat moet je doen als je meniscus gescheurd is?
Er kunnen grofweg twee type klachten aan de meniscus ontstaan.
1. De sport gerelateerde meniscusklacht
Bij jongeren zijn klachten aan de meniscus meestal sportgerelateerd (voetbal, basketbal, rugby, skiën). Het blessure mechanisme bestaat vaak uit een draaibeweging van de knie, een overstrekking van de knie of tijdens acties met een grote kracht (bijv. een 1-benige landing). Tijdens één van deze momenten kan je je meniscus scheuren (3).
Je kan je meniscus op verschillende manieren scheuren. Dit kan je in onderstaande afbeelding zien.
In een groot deel van gevallen gaat een gescheurde meniscus samen met een scheur van je voorste kruisband. Klachten die hierbij horen zijn pijn in de knie, instabiliteit van de knie, het gevoel dat je je knie niet goed kan strekken of buigen (slotklachten) en in veel gevallen ook een gezwollen knie.
2. De degeneratieve meniscusklacht
Deze klacht ontstaat vooral bij mensen die al wat ouder zijn (50+) en heeft te maken met verandering van de kwaliteit van de meniscus. Op het moment dat wij ouder worden zal de kwaliteit van het weefsel afnemen (4). Dit is iets heel natuurlijks, net zoals het grijs worden van haren.
Je zou het zo kunnen zien dat de meniscus iets “harder” en minder flexibel wordt. Hij kan iets minder goed tegen stootjes dan dat hij vroeger kon. Hierdoor kan hij geïrriteerd raken en zal er mogelijk (op microniveau) schade te zien zijn (4). Dit is niet iets om je direct zorgen om te maken.
Je meniscus kan op verschillende manieren beschadigd zijn. Het is van belang om te weten of het binnenste of buitenste deel van je meniscus beschadigd is. Dit in verband met de bloedtoevoer in dat specifieke gebied (en dus de mogelijkheid om te herstellen), en of de scheur in je meniscus de mobiliteit van het gewricht beperkt (5).
Hoe weet ik of mijn meniscus gescheurd is?
Als je een blessure aan je knie hebt opgelopen wil je natuurlijk snel weten: is mijn meniscus gescheurd? De diagnose is helaas niet zo gemakkelijk te stellen als fysio. De combinatie van jouw verhaal en een aantal specifieke testen kan hier wel meer duidelijkheid over geven. Het is voor jou dus van belang dat je zo snel mogelijk op zoek gaat naar een fysiotherapeut die ervaring heeft met het onderzoeken van klachten aan de knie.
De combinatie van het gehad hebben van een traumatisch moment, zwelling in de knie, slotklachten van de knie (dit is het niet volledig kunnen strekken of buigen) en het gevoel van instabiliteit zijn factoren die de kans vergroten dat jouw meniscus gescheurd is.
Daarnaast is er een cluster van specifieke testen dat gedaan kan worden. De bewijskracht van deze testen is helaas niet heel erg goed (6). Hiermee wordt bedoeld dat de testen kunnen aanduiden dat er meniscusklachten zijn terwijl dit niet zo is, en andersom. De meest betrouwbare manier om te onderzoeken of jouw meniscus gescheurd is, is een MRI-scan.
De fysiotherapeut kan na het aanhoren van jouw verhaal én het uitvoeren van specifieke testen overleggen met een orthopedisch chirurg om te beoordelen of een doorverwijzing naar hem nodig is. Deze zal uiteindelijk beslissen of er een MRI-scan gemaakt zal worden.
